velt
604
verð
veltir, m, lsom lader rulle, falde\ v. valgaltar, som lader hjælmen (med hovedet) falde, kriger, PTref 1, v. þjófs, tyves afstraffer, fyrste, Sigv li, 13.
veltireið, /, 'rullende vogn\ vÃðis v., skib, Hfr 3, 7.
veltistoð, /, 'bevægende støtte", v. straum-tungls mjukstalls, 'armens bevægende støtte", kvinde, Steinarr.
Venðr se Vinðr.
venda, (-da, -dr), 1) vende, dreje, v. augum umb, rulle med öjnene, Máni 3, v. e-m i vatn, lægge en i vand, Heil 5. — 2) intrans., vende sig, v. (hds renda) til sættar Has 34, v. aptr af venju ranginda Od 39.
Vendill, m, stedsnavn (i SverrigP), á Vendli Yt 19. Jfr Arkiv XXI, 71 f
vendils, Frþ II 5 er urigtig læsemåde for ymis.
VenedócÃa, /, Merl II 53.
vengbrpð se vegnbróð.
/. vengi, n, hovedpude (af vangi), vatt v. fyr vifs knéum Oudr I 13.
2. vengi, n, land (egl. slette, af vangr), v-is dreyri, elv, dens blakkr, skib, Ótt 2, 3; vallbaugs (slangens) v., guld, Bkrepp 3, grafþvengs v., d. s., Gyd 4, vallar hringa v., d. s., Ód 12. — Jfr hryn-, linn-, orm-, snák-, svan-.
3. vengi, n, forhøjning i skibets bagstavn (= lypting), Pul IV z 8, v-is hjortr, skib, Hharo 4. Jfr Falk, Seew., 10, der skriver ordet væn gi. Hallagers Norske ordsaml. har under „Løfting" „løs veng eller kahyt".
1. venja, /, vane, sædvane, hond bregðr á v-u Ht 26, jfr Nj 24, hond trauð af v-ju, uvillig til at forlade hvad den sædvanlig beskæftiger sig med, Has 42; ill v. SnE II 234, v. ranginda Od 39. — Jfr o-.
2. venja, (vanða, vaniðr), vænne, med dativ, (kona) vensk ókynni, vænner sig til, Eg Lv 14, láta her vanðan mála, vænnet til (at modtage) sold, Sigv 5, 8, v. sik gjofli, vænne sig til, beflitte sig på, Ounnl Sig 1, v. sik synðum ESk 6, 20, v. lið (acc.) dýrð, lære at kende, Mark
1, 10, þu hefr vanðan pik þrek Ótt 2, 3, v. styrjpkla benlegi, vænne sværdene til blod, Ht 60, v. snekkjur uti, vænne dem til at være, Am 7, 2, v. e-n Ieika, /// at lege, Sveinn 4, andi guðs vanðisk læra hann Od 13, vÃneik vanðisk tali mÃnu, vænnede sig til, havde mange samtaler med mig, Rv 19, sÃ¥ es vanðisk morði, vænnede sig til drab, kampe, deltog ofte i, ESk 8, 2, láta e-n venjask benjum, modtage mange sÃ¥r, Eg Lv 21, spðuldýr vanið vási Qudr II 4, þjóðir vonðusk vápnhljóði OkÃk 1, 1, hrafnar vonðusk valtafni 55/ som v. /., rpf spannar vensk gotnum, bliver ofte givet til, Ht 44, vensk skarði grpn svarðar, bliver ofte klippet, Ã…rni 2, 1. — Med Ã¥, hann vanðisk á pat, vænnede sig til det, udøvede flittig, Hfr
2, 4, så es vensk á dýrðir Leið 7; — med við, v. egghúfs elg við glym Dúfu,
vænne den til, Pul III 4, v-sk við þrek Jpk2.
veptr, m, islæt, rauðr v. Darr 1.
ver, n, sø, hav, Pul IV u 2, veðrsollit v. Ölhv 5, 1, fyr v. handan (h. v.) Glumr Lv, Gudr II 7, Ólhelg 4, fyr vestan v. H hund II 8, vestr of v. Hfl 1, austan v., / Norge, Ht 82, of v. vestr i eyjar tv 5. — / kenninger, for skib: v-s marr SnE II 198, fsldr 24 (jfr mar-Þróttr), vagna v., vognens hav, jorden, j: jordens overflade, Alv 3 (jfr herom Bugge Arkiv XIX, 1 /., næppe rigtigt), — for guld: eldar v-s Sturl 4, 27, — for f/æld: v. gaupu Pdr 5. — Jfr elg-, hrein-, leg-, út-.
/. vera, /, væren, tilværen, slikt es vál-aðs v., derpå beror den elendiges liv, Havm 10, eiga sér v-u i vp, tilflugtssted, Hávm 26, jfr Fj 2; dags v. (eller ét ord?), dværgenes navn på blikstille, Alv 22.
2. vera se vesa.
Veratýr, m, Odin (egl 'menneskenes gud"), Ori 3, Pul IV jj 8.
verbal, n, 'hav-bål\ guld, Ht 46. 93.
verbergi, n, urigtigt, for herbergi(?), St 12.
verð, n, pris (købesum), selja við v-i EValg, gjalda v. fyr e-t LU 70 (v. L), v. heims ok virða Likn 36. — Jfr bolstr-.
verða, (varð, orðinn), 1) blive, vorde, om en forandring af (den tidligere) tilstand til en anden, v. óskmey Oddrgr 16, varða vón lygi Am 93, v. glaðr, kuðr, dælskr Hávm 55. 57, Krm 16, mik veizt v. vergjarnasta Pry 13, v. buinn Hhund I 22, v. kløkkr Am 62, v. hæstr Ghv 20, ljúfr verðr leiðr Hávm 35, verðr þinn feigr faðir Ski 25, v. heill Fj 36, svprt v. solskin Vsp 41, v. pflgari Hhund II 51, v. plr, ofrplvi Hávm 14, v. vÃss e-s Helr 13, v. vreiðr Pry 13, hryggr varð Gunnarr Sigsk 13, v. dauðr Am 100, Ãsldr 6, Kprm Lv 62, v. glÃkr e-m Ghv 3, sykn emk orðin Guðr III 9, einstœð emk orðin Hamð 5, v. varfleygr St 14, meiri v-i þrifnuðr þinn Arn 2, 1, fremstr varð Skúli Ht 68, emk orðinn ógæfr Jóms 3, v. kann á ýmsa halt Mhkv 26, þvà varð ulfr feginn Hfl 14; det samme udtrykkes med at, v. at, blive til (noget andet), v. at grjóti ESk 6, 35, grjót orðit at gleri Hyndl 10, v. at undrsjónum Ski 28, v. at tungum LU 93; ef oss at sppkum yrði Hárb 18, hykk at orðnir sé allir at einum mer Ori 54, orðnir at npum Hhund II 28, hold at hræum orðit Oudr II 42. — 2) blive, ske, fremtræde som virkelighed, sveipr varð I fpr Haustl 13, rósta varð Rdr 3, styrr varð Hamd 23, þrymr varð Velt 29, es sókn vas orðin Esk 6, 44, ept orðna geira þrimu ód 25, hlymr varð Pdr 13, unz ór varð jptunn Vafpr 31, verðr af pllum einna nøkkurr Vsp 40, láta harðar hefnðir v. Oddrgr 19, nu þat varð Fj 49, np"tt varð Ã